Główne zastosowanie jałowca ma związek ze sztuką kulinarną. Małych rozmiarów owoce najczęściej stosuje się w formie przyprawy w kuchni. Okazuje się jednak, że zastosowanie jałowca jest znacznie szersze – głównie ze względu na jego prozdrowotne właściwości. W dzisiejszym artykule postaramy się przybliżyć najważniejsze z nich z uwzględnieniem poszczególnych obszarów medycyny. Zapraszamy do lektury!
Skarb lasu i jego tajniki
Jałowiec nosi nazwę „Skarbu lasu”, a wszystko za sprawą jego wiecznej zieleni. Już w dobie średniowiecza lokalni znachorowie podkreślali zbawienny wpływ tytułowego krzewu na kondycję zdrowotną. W dziennikach i ówczesnych kronikach jałowiec określany był mianem „zielonego krzewu”, bowiem jako jeden z nielicznych nie zmieniał swej barwy w sezonie jesienno-zimowym. Owoce jałowca znane są ze względu na swój walor aromatyczny, który sprawia, że krzew jest wyjątkowy. Tytułowy krzew najczęściej porasta wyjałowione gleby i nie oczekuje specjalnych warunków do rozwoju, dlatego przez wielu nazywany jest wiecznym krzewem – niektóre gatunki potrafią rosnąć nawet do 100 lat.
Jałowiec w sztuce kulinarnej
Jałowiec – jak już wspominaliśmy, ceniony w średniowieczu był istotnym składnikiem kuchni staropolskiej, która jak wiemy z kart historii nie należała do lekkostrawnych. Już wtedy zauważono, że owoce jałowca walnie przyczyniają się do poprawy procesów trawiennych, dlatego jałowiec pod postacią przyprawy nade często dodawany był do dziczyzny, kapusty, grochu, czy też wędzonego mięsa. O jałowiec i jego zastosowanie w sztuce kulinarnej zapytaliśmy szefa kuchni – Tadeusza Bobkowskiego.
„Zanim odkryto prozdrowotne właściwości jałowca stosowano go głównie ze względu na charakterystyczny aromat. Zapach wędzonego mięsa nabierał zupełnie nowego wyrazu właśnie ze względu na walor aromatu. Aby go uchwycić należało zebrać młode – wiosenne pędy i poddać je stosownemu procesowi zasuszania. Obecnie jałowiec również stosowany jest w sztuce kulinarnej, ale zazwyczaj występuje wyłącznie w formie przyprawy…”
Najważniejsze właściwości jałowca
Jałowiec stosowany jest nie tylko w kuchni, ale także w lecznictwie. Kreuje się z niego przede wszystkim napary, a wszystko ze względu na szeroką gamę ważnych dla zdrowia substancji. Do najważniejszych zaliczamy związki żywiczne, garbniki, gorczyce, olejki lotne z zawartością pinenu i kamfenu, sole minaralne, cukry i glikozydy flawonowe. Ważną zaletą jałowca jest fakt, że można go stosować zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie przy zachowaniu najważniejszych jego właściwości.